رکود نسبی در بازارها/ ریالی ها جذاب تر از دلاری ها
یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است که با رفع تحریم ها و تغیرات در راس دولت، صناعی ریالی وضعیت مطلوب تری خواهند داشت.
حسین خواجویی کارشناس بازار سرمایه درخصوص تاثیرات توافقات احتمالی برجام می گوید: آنچه ما تحت عنوان سود در بنگاه ها و شرکت ها می بینیم، سود مبتنی بر تورم است زیرا در چند سال اخیر سود ناشی از بهره وری و افزایش مقیاس تولید نداشته ایم و عموما سود ناشی از تورم بوده است. اما این نظر درخصوص بعضی از شرکت ها از جمله فولاد و کگل صدق نمی کند. زیرا بهره وری و مقیاس تولید این شرکت ها نسبت به گذشته تغیرات زیادی داشته است. در صورت شکل گیری توافق درآمد ارزی جدید بالغ بر 40 میلیارد دلار نصیب کشور می شود و ار طرفی به واسطه دسترسی آسان تربه منابع ارزی هزینه معاملات نتقال محصول کاهش چشمگیری پیدا می کند.
وی افزود: این دو موضوع در کنار هم باعث می شود درآمد ارزی کشور بالغ بر 50 میلیارد دلار برسد. اما از این 50 میلیارد دلار چیزی در حدود 10 میلیارد خرج کسری بودجه می شود و اگر سهم صندوق توسعه ملی و وزارت نفت نیز برداشته شود چیزی در حدود 25 میلیارد دلار باقی می ماند. اگر دولت بتواند این درآمد ارزی را مدیریت کند، می تواند بازارها را درچند سال اینده نیز به طور درستی مدیریت کند.
این کارشناس مسائل اقتصادی می گوید: چالش های بزرگ اقتصاد کشور به چند مورد باز میگردد. اولین مشکل عدم رشد تولید ناخالص داخلی در ده سال گذشته و افزایش 10 برابری حجم نقدینگی کشور در این ده سال است. از طرفی سرمایه گذاری ثابت که در واقع تضمین دهنده نرخ کاهش بیکاری و یا افزایش نرخ اشتغال و در نتیجه باعث سودآوری بنگاه های تجاری می شود که خروجی نهایی ان افزایش تولید ناخالصی است، روند کاهنده ای داشته است.
خواجویی ادامه داد: رئیس جمهور بعدی کشور برای کنترل جریان نقدینگی کشور، باید جریان نقدینگی که دست اصحاب قدرت است که ریشه در جریان های قدرت دارد، کنترل کند. این افراد به عنوان دلال در بازار ها فعالیت می کنند و مالیات نیز پرداخت نمی کنند. آقای رئیسی اگر می خواهد در مدیریت اقتصاد کشور موفق باشد باید مالیات درامد این افراد را خرج کسری بودجه که چیزی در حدود 24 هزار میلیارد تومان است کند. اگر درآمد های غیر مولد در کشور کاسته شود و در تولید خرج شود، می توان تا حدودی عقب ماندگی در تولید ناخالص کشور جبران شود.
خواجویی در خصوص تاثیر تغییرات دولت و توافقات احتمالیدر بازار سرمایه نیز گفت: اگر کنترل ها شدت و حدت بگیرد، رکود نسبی بازارها را فرا می گرد. برای مثال نصف کالاهای فولادی که در بورس کالا خریداری می شد سمت تولید نمی رفت و در انبارها انبار می شود تا گران شود. اگر تورم نباشد فروش کالا ها سخت می شود و نتیجه ان رکود نسبی برای مدت کوتاهی است. زمانی که رکود نسبی داشته باشیم به صنایع مختلفی تسریع پیدا می کند. صنعتی گرفتار رکود نسبی نمی شود که فروش پایدار بدون واسطه دلال داشته باشد. مثل صنعت دارو و پرداخت. برای مثال صنعت پرداخت در هر صورت تراکنش های مالی خود را دارد و حتی به واسطه آن که تورم کاهش پیدا می کند هزینه آن ها نیز کاهشی می شود. صنعت دارو نیز به احتمال یکسان سازی نرخ ارز آن ها می توانند صنعت مورد اقبال باشند. صنایع دلاری اگرچه برای سرمایه گذاری بلند مدت جذاب هستند، اما به دلیل سیاست های پوپولیستی رئیس جمهور بعد و اجازه ندادن آن برای افزایش نرخ، صنایع ریالی مطلوب تر باشند.