شأن حوزه سنگ‌آهن، استقلال است
بازار و بورس- آنطور که در خبرها گفته شده، در هفته پایانی اردیبهشت، پس از گذشت حدود دو سال مجددا آهن اسفنجی در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه شد و به این ترتیب این بازار میزبان تمامی حلقه‌های تولید زنجیره فولاد در کشور بود. البته در حال حاضر حلقه‌های ابتدایی زنجیره، الزامی به عرضه تمامی محصول در بورس کالا ندارند و تنها قرار شده با عرضه بخشی از محصولات حلقه‌های ابتدایی زنجیره فولاد در این بازار، کشف نرخ به شکلی شفاف و رقابتی تعیین شود.
مهرداد اکبریان، رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران، در گفت‌وگویی با «بازار و بورس» درباره مشکلات اصلی محصولات معدنی و فرار سرمایه از بخش معدن، گفت: «قیمت‌گذاری، فقط بخشی از مشکلات سنگ آهن است. باید توجه شود که ما حوزه کسب‌وکاری به‌نام سنگ‌آهن داریم که کاش نوع نگاه دولت و تصمیم‌گیران به این حوزه، طوری بود که به امروز و آینده سنگ‌آهن توجه شود. متأسفانه با نگاهی اشتباه به بخش معدن سنگ‌آهن، ما به‌عنوان بخشی از صنعت فولاد کشور شناخته شدیم. بر همین اساس، تمام مباحث سنگ‌آهن، زیرمجموعه زنجیره فولاد کشور محسوب می‌شد. مثلا طرح جامعی برای فولاد نوشته شد که فقط بخشی از آن به معدن مربوط بود. در صورتی که بهتر بود در کنار طرح جامع فولاد، طرحی جامع برای سنگ‌آهن هم ارائه می‌شد.»
اکبریان با تأکید بر اینکه شأن حوزه سنگ‌آهن، استقلال است، مطرح کرد: «اگر به‌طور مجزا و مستقل به سنگ‌آهن نگاه می‌شد، می‌توانستیم تا 10 سال آینده برنامه‌ریزی و دورنما برای آن ترسیم کنیم. حتی اگر شرایط بازار داخلی برای حمایت از سنگ‌آهن نبود، باز هم می‌توانستیم به آینده این معدن امیدوار باشیم. امروز اما باید منتظر بمانیم تا ببینیم، زنجیره فولاد، چه چیزی را به چه قیمتی مصرف می‌کنند، قیمت‌های داخلی چگونه تعیین می‌شود و ... . تمام این موارد، تأثیرات فراوانی بر حوزه سنگ‌آهن دارد؛ حوزه‌ای که شأن آن استقلال است.»
مطالبه معدنی‌ها سهم منصفانه از منافع تولید فولاد است
رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران، درباره شرایط کنونی بازار، گفت: «همانطور که در اخبار می‌بینیم، در شرایطی هستیم که باید سنگ‌آهن مثبت شود، اکتشاف و استخراج آن افزایش پیدا کند و تناژها بالا برود، چرا که سیاست‌ها بر پایه این است که نیاز فولاد از سنگ‌آهن‌های داخلی تأمین شود. این موضوع، موتور محرکه سنگ‌آهن است. در بخش تقسیم منافع زنجیره اما، در موضوعاتی مانند قیمت‌گذاری یا سیاست‌های تنظیم بازارهای داخلی، سنگ‌آهن درگیر مسائلی آزاردهنده است. ما هرگز دنبال بالا بردن قیمت سنگ آهن یا سهم‌خواهی بیشتر نیستیم. اگر سهم سنگ‌آهن از منافع تولید فولاد کشور منصفانه تعیین شود، منجر به تکمیل بخش اکتشاف خواهد شد که نیاز اصلی بخش سنگ‌آهن است و تمام نگرانی‌های مسئولین نیز هم بحث ذخیره این محصول برای سال‌های آینده است. بنابر این، حفظ منافع سنگ‌آهن، هم می‌تواند تأمین نیاز را پوشش داده و هم قیمت تمام‌شده را کاهش دهد.»
اکبریان درباره تولید سنگ‌آهن و قیمت تمام‌شده آن، توضیح داد: «ما مطابق با کشورهای رقیب، تولید سنگ‌آهن داریم اما همیشه قیمت‌های تمام‌شده داخلی نسبت به کشورهای دیگر، بالاتر است و همین موضوع، مهم‌ترین نقطه‌ضعف سنگ‌آهن است. با توجه به این شرایط، تمام ابزارها از ما گرفته شده و هیچ دستاویزی جز بحث قیمت نداریم. تمام مطالبه معدنی‌ها این است که در این شرایط که استقلال از آنها گرفته و در زنجیره دیگری تعریف شده، امکان قیمت‌گذاری به آنها واگذار شود تا بتوانند قیمت‌ها را به قیمت‌های منصفانه نزدیک کنند.»
به گفته رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران استقلال از معدنی‌ها گرفته شده و تصمیمات حیاتی برای آنها، در پوشش زنجیره‌های دیگر و جاهایی گرفته می‌شود که آنها حضور ندارند. این موضوع در سال‌های آینده آسیب‌های جبران‌نشدنی به سنگ‌آهن کشور وارد خواهد کرد.
