بازار و وبورس- محمدرضا دهقانی، قائم مقام کانون کارگزاران، داده های بانک مرکزی در مورد تسهیلات اعطایی به کارگزاری ها را شیطنت آماری می داند و می گوید سهم کارگزاری ها از تسهیلات بانک ها کمتر از 1 درصد است.

محمد رضا دهقانی ، قائم مقام کانون کارگزاران  در گفت و گو با بورسان گفت: نکته مهمی که در خصوص تسهیلات باید در نظر گرفت تفاوت گردش تسهیلات و مانده تسهیلات، ، 10 ماه سال 1399 ،  1396 هزار میلیارد تومان بوده است.  و مانده تسهیلات برای کارگزاری ها تنها 176 هزار میلیارد تومان بوده است.  او ادامه داد اگر به همان داده های بانک مرکزی در اول اردیبهشت سال جاری، مانده تسهیلات بانک مرکزی  2600 هزار میلیارد تومان بوده است. او با اشاره به تفاوت مانده و گردش تسهیلات می گوید:  گردش تسهیلات از قبل بوده و سررسید شده و به علاوه بلند مدت و سپرده های جدید که تسهیلات جدید است.  

به نحوی که 60  درصد تسهیلات  از مانده تسهیلات است. در مقابل  تسهیلات  کارگزاری ها کوتاه مدت است و با بانک ها در زمان کوتاهی تسویه می کنند بنابراین  گردش کارگزاری های قبال توجه است.

او در مورد تاثیر و نقش این تسیهلات در کارگزاری ها می گوید:  در تاریخ 2 اسفند ماه سال گذشته   جمع بدهی مشتریان به کارگزاری ها تنها  26 هزار میلیارد تومان بوده  است  و بدهی تعدیل شده ی آن فقط  19 هزار میلیارد تومان بوده  است.

او با مقایسه داده ها می گوید: مقایسه مانده تسهیلات 30 دی ماه سال گذشته که به نقل از بانک مرکزی   2600  همت بوده و وضعیت مالی کارگزاری ها نشان می دهد  کمتر از 1 درصد تسهیلات اعطایی بانک ها در شرکت های کارگزاری بروز یافته است.

 دهقانی ادامه می دهد در این میان اگر تسهیلات غیر جاری را  10 درصد در نظر بگیریم  260 همت تسهیلات غیر جاری است. و تنها 19 همت است که به کارگزاری ها اهدا کرده اند.

او ادامه می دهد: در واقع شیطنت آماری بانک مرکزی است که گردش تسهیلات را  به جای مانده تسهیلات منتشر می کنند و مدعی می شوند که منابع به سمت کارگزاری ها حرکت می کند.

بررسی های بازار و بورس نیز نشان می دهد بيشترين استفاده از تسهيلات بانكي براي خريد هاي اعتباري در صنعت كارگزاري حدودا ٢٠هزار ميليارد تومان بوده است .البته اگر ميانگين براي كل سال ٩٩را بگيريم اين رقم پايين تر مي ايد .حدود ٣ماه اخر سال رقم استفاده از تسهيلات بين ١٨تا٢٠هزار ميليارد تومان بوده است .

بررسی عملکرد کارگزاری ها هم نشان می دهد داده های بانک مرکزی با تردید های جدی رو به رو است .  در حالی  که 108 کارگزاری وجود دارد اگر ادعای بانک مرکزی را بپذیرم در مجموع  170 همت به کارگزاری های  وام داده شده یعنی 15-16 همت اعتبار داده شده است. این درحالی است که بحث کفایت سرمایه هم برای کارگزاری ها وجود دارد. به عنوان مثال کارگزاری که نهایت سرمایه آن 40 تا 50 میلیارد تومان است برای دریافت وام محدودیت دارد.

دهقانی در خصوص نرخ این تسهیلات نیز می گوید: کارگزار نقش واسط دارد. اقدام به تسهیلات می کند و نقش عامل دارد. و توزیع می کند. نه می تواند و نه تمایلی وجود دارد که از این منبع سود بسازد در نتیجه  همان سود تسهیلات را از مشتری می گیرد و به سیستم بانکی می دهد. نرخ اسمی که حدودا 18 درصد است.

او در پاسخ به این سوال که با این حساب چرا برخی از کارگزاری ها هستند 22 درصد هزینه مالی می گیرند می گوید:  با توجه به قوانین و مقررات اداره مالیاتی اعتبارات اعطالیی مشمول مالیات بر ارزش افزوده کرده و برخی از کارگزاری ها آن را از مشتری ها دریافت کرده اند. بنابراین هزینه تسهیلات را برای مشتری زیاد می شود. اداره مالیاتی صرف نظر کند بسیار منتفع می شود.