قانونی برای بازار امروز؛ با نرخ تورم نیم‌قرن گذشته
بازار و بورس- سازوکار پرداخت سود سهامداران توسط شرکت‌ها، به‌شیوه‌ای است که در قانون تجارت آمده و بیش از 50 سال از تدوین قانون تجارت می‌گذرد و با توجه به افزایش نرخ تورم، برخی مفاد این قانون ناکارآمد شده و نیاز به بازنگری دارند.
علیرضا تاج‌بر، کارشناس بازار سرمایه درباره تأخیر در پرداخت سود سهامداران، به «بازار و بورس» گفت: «موضوع پرداخت سود نقدی سهامداران، براساس قانون تجارت اعلام شده که تقریبا 50 سال از تدوین آن گذشته است که قطعا نرخ تورم در آن سال‌ها با امروز قابل‌مقایسه نیست. بنابر این، قانونی منطبق بر شرایط فعلی نیست و نیاز به بازنگری دارد اما هر نوع تغییر قانون تجارت، در اختیار مجلس شورای اسلامی بوده و از دست سازمان بورس و ارکان بازار خارج است. این قانون، معیوب بوده و باید توسط مجلس شورای اسلامی، اصلاح شود.»
این کارشناس بازار سرمایه در مورد مشکلات زمان پرداخت سود سهامداران، توضیح داد: « نکته مهم این است که برخی شرکت‌ها حتی حداکثر 8 ماهه را رعایت نکرده و دیرتر از این زمان، سود سهامدار را پرداخت می‌کنند. در این شرایط ما شاهد اختلاف‌های گسترده در کمیته‌های سازش کانون‌ها هستیم که مربوط به پرداخت خارج از موعد سود سهام است. یعنی این قانون، منع و بازدارنده‌ای برای شرکت‌هایی که در پرداخت سود سهامداران بیشتر از 8 ماه تأخیر می‌کنند، اعلام نکرده است.»
تاج‌بر با اشاره به اینکه پرداخت سود سهامدار توسط شرکت‌ها بخشی از قانون تجارت 50 ساله است، مطرح کرد: «بخشی از ارکان این قانون، کارایی لازم را دارد اما نیاز به بازنگری دارد که پروسه مدت‌داری خواهد بود. البته تاکنون اقدامی برای بازنگری در قانون تجارت انجام نشده و فقط در سال‌های گذشته، تجارت الکترونیک به آن افزوده شده و قانون بازار اوراق بهادار نیز پس از بررسی و نظرسنجی ارکان مختلف بازار، در حال تصحیح در مجلس شورای اسلامی است.»
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، در شرایطی که اصلاح قانون تجارت ممکن است سال‌ها به‌طول بینجامد، باید سازوکار دیگری برای بهبود پرداخت سود سهامداران ایجاد شود. او در این مورد، گفت: «در حال حاضر برخی شرکت‌ها، سود سهامداران را در کوتاه‌مدت از طریق حساب‌‌هایی پرداخت می‌کنند که در سامانه سجام اعلام شده است. به‌نظر من در حال حاضر باید از طریق ایجاد تشویق و تسهیلات برای شرکت‌هایی که این اقدام را انجام می‌دهند، باعث ترویج چنین سازوکاری باشیم. در واقع حرکت به این سمت که شرکت‌ها ملزم به پرداخت سود سهام از طریق سامانه سجام در کوتاه‌مدت باشند، کارساز خواهد بود. همینطور که در حال حاضر ده‌ها شرکت این اقدام را آغاز کرده‌اند که به‌باور من باید این شرکت‌ها از طرف سازمان بورس و رسانه‌ها مورد تقدیر قرار بگیرند. وگرنه انتظار برای تغییر قانون تجارت، حداقل به 4 سال زمان احتیاج دارد.»
